Walka z przeziębieniem w wielu przypadkach rozpoczyna się od naturalnych metod przeciwdziałania infekcjom. Picie naparów ziołowych, zimne okłady, inhalacje z olejkami eterycznymi, irygacje zatok i płukanie gardła, to zaledwie kilka przykładów niefarmakologicznych sposobów na ograniczenie dalszego rozwoju zakażenia. W tym gronie niezwykle często można natrafić na zabieg stawiania baniek – czy rzeczywiście jest skuteczną opcją na powrót do zdrowia?

Jak działają banki na przeziębienie?

Bańki lekarskie są niewielkimi naczyniami wykonanymi z różnych materiałów (szkło, plastik lub elastyczny silikon), które aplikuje się bezpośrednio na powierzchnię ciała. Postawienie bańki na skórze jest skoncentrowane na stworzeniu w jej wnętrzu podciśnienia, co w konsekwencji przyczynia się do drażnienia skórnych receptorów nerwowych. Wskutek podrażnienia receptorów organizm przeprowadza odpowiedź w postaci stymulacji przemiany materii w miejscu poddanemu bańkowaniu – zabieg ten fachowo określa się mianem terapii próżniowej.

Stawianie baniek ma jeszcze jeden istotny cel. Stworzone, ujemne podciśnienie w bańce powoduje mikrourazy naczyń krwionośnych wraz z wynaczynieniem krwi, co sprawia, że system immunologiczny osoby poddawanej zabiegowi traktuje ten efekt jako obecność ciała obcego w ustroju. W rezultacie układ odpornościowy jest prowokowany do produkcji przeciwciał, które mają za zadanie wspomóc organizm w walce z niedogodnościami. Dlatego też postawienie baniek spowoduje aktywację naturalnych procesów obronnych i wspomoże walkę z chorobotwórczymi mikroorganizmami.

Postawienie baniek ma także pozytywny wpływ na trofikę tkanek. Stworzone podciśnienie stymuluje nie tylko system odpornościowy, ale i pobudza mikrokrążenie. Dzięki temu aplikacja baniek lekarskich wspomaga usuwanie nagromadzonych toksyn, stymuluje procesy naprawcze, redukuje napięcie mięśniowe, obniża poziom odczuwanego stresu oraz zmniejsza obrzęki.

Bańki lekarskie – zastosowanie

Przeziębienie i infekcje to jednak tylko część wskazań, w których można wykorzystać dobroczynne właściwości terapii próżniowej. Stawianie baniek jest często rekomendowane dla osób pragnących poprawić estetykę ciała i kondycję skóry np. wspomóc redukcję cellulitu, poprawić jędrność skóry, wyeliminować rozstępy i zmarszczy. Ponadto bańki lekarskie są wykorzystywane w fizjoterapii. Zabiegi określane mianem masażu bańką chińską są polecane w przypadkach m.in. zespołów bólowych kręgosłupa, zmian zapalnych uwarunkowanych kontuzjami czy stanami nadmiernego przeciążenia narządu ruchu.

Bańki na przeziębienie – rodzaje, aplikacja i przeciwwskazania

Wyróżnia się trzy rodzaje baniek lekarskich:

• gumowe bańki chińskie, które przeważnie stosuje się do masażu lub zabiegów pielęgnacyjnych,
• plastikowe lub szklane bańki próżniowe, które obecnie są najczęściej wykorzystywane do walki z przeziębieniem,
• szklane bańki ogniowe uznawane za najskuteczniejsze w działaniu, lecz wymagają odpowiednich umiejętności i doświadczenia w celu bezpiecznego postawienia – istnieje bowiem ryzyko poparzenia.

Bańki stawiane na przeziębienie są przeważnie umiejscawiane na powierzchni pleców lub klatki piersiowej. Skóra obszaru zabiegowego musi być czysta i natłuszczona, co zagwarantuje im lepszą przyczepność. Po aplikacji baniek należy przykryć ciało, natomiast w pomieszczeniu musi być odpowiednia temperatura – terapia próżniowa powoduje rozgrzanie ciała, a to zwiększa szansę na przewianie i pogorszenie choroby. Postawione bańki przeważnie utrzymują się przez kilkanaście minut, ale nie mogą być postawione na dłużej niż 20 minut.

Bańki nie mogą być postawione w niektórych miejscach np. na obszarach z wystającymi strukturami kostnymi, z obrzękami, na przebiegu głównych tętnic i węzłów chłonnych czy też na otwartych ranach i uszkodzeniach. Ponadto przeciwwskazane jest wykonywanie tego zabiegu m.in. przy wysokiej gorączce, przy dużym poziomie zmęczenia oraz przy zdiagnozowanych i leczonych farmakologicznie problemach z krzepliwością krwi.

Czy stawianie baniek jest rzeczywiście skuteczne?

Choć banki są często wymieniane jako naturalny i skuteczny sposób na przeziębienie czy dolegliwości bólowe w obrębie narządu ruchu, to jednak trudno mówić o twardych dowodach naukowych potwierdzających ich terapeutyczne działanie. Z tego też powodu lekarze nie zalecają stawiania baniek lekarskich.

Bibliografia:

1. Klimasz K., et al. „Tradycja leczenia bańkami lekarskimi.” Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2018, 24(4): 244-250.
2. Kordafshari G., et al. „Cupping therapy can improve the quality of life of healthy people in Tehran.” Journal of Traditional Chinese Medicine 2017, 37(4): 558-562.
3. Ye XF., Zhang HF., Pang ZW. „Therapeutic effects of common cold of wind-cold type at eary stage treated by different cupping duration.” Chinese Acupuncture & Moxibustion 2011, 31(4): 357-359.
4. Musioł M., Krupienicz A. „Bańki lekarskie – praktyczne zastosowanie.” Medycyna Rodzinna 2009, 4: 75-77.