Przeziębienie to zespół dolegliwości, który jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt w aptece. Jedną z substancji, która znajdziemy w preparatach złożonych, jest witamina C. W poniższym artykule dowiesz się, czy stosowanie witaminy podczas przeziębienia faktycznie skraca jego trwanie?

Jakie funkcje pełni w organizmie witamina C?

Witamina C, czyli, innymi słowy, kwas askorbinowy, to witamina należąca do grupy rozpuszczalnych w wodzie. W organizmie ludzkim odpowiada za syntezę oraz metabolizm aminokwasów takich jak tryptofan, prolina, tyrozyna, lizyna oraz karnityna. W dodatku bierze udział w syntezie kolagenu, czyli białka będącego niezbędnym składnikiem prawidłowego funkcjonowania tkanki łącznej. Witamina C wpływa na przekształcenie żelaza w bardziej przyswajalną formę, tym samym zwiększa jego biodostępność z pożywienia. Ma wpływ na przyswajanie wapnia, produkcję hormonów steroidowych i adrenaliny. Ponadto jest silnym antyoksydantem, co oznacza, że ma zdolność do przekształcenia reaktywnych form tlenu i ich pochodnych. Dzięki temu chroni lipidy, białka, węglowodany i kwasy nukleinowe przed uszkodzeniem przez wolne rodniki [1,2].

Witamina C, a przeziębienie

Witaminę C w różnych dawkach znajdziemy w prawie każdym leku złożonym na łagodzenie objawów przeziębienia. Dokładny mechanizm działania kwasu askorbinowego wobec łagodzenia przeziębienia nie jest do końca znany na dzisiejszym etapie wiedzy. Jednak badania dowiodły, że stosowanie witaminy C w trakcie trwania przeziębienia skraca jego czas i łagodzi występujące objawy. Za najbardziej prawdopodobny mechanizm uznaje się działanie antyhistaminowe kwasu askorbinowego oraz aktywację działania limfocytów T, czyli komórek odpornościowych w czasie trwania przeziębienia. Można więc wnioskować, że witamina C mobilizuje układ odpornościowy do szybszej reakcji na trwającą chorobę. Limfocyty T mają za zadanie między innymi doprowadzenie do rozpadu drobnoustrojów chorobotwórczych przebywających w ludzkim organizmie, więc ich szybsza aktywacja automatycznie przyspiesza zdrowienie. Zalecaną dawką do stosowania dla osób dorosłych przy występowaniu dolegliwości jest 1g (1000 mg) witaminy C na dobę [1,2]. 

Czy codzienne stosowanie witaminy C zapobiega występowaniu przeziębienia?

Dotychczasowe badania nie potwierdziły, żeby stosowanie witaminy C zmniejszyło częstotliwość występowania przeziębień. Jednak dotyczyły one osób niewykazujących deficytów witaminowych. Witamina C stosowana codziennie wśród palaczy, osób wykazujących problemy z wchłanianiem składników odżywczych z pokarmu, a także u sportowców i osób pracujących w ekstremalnych warunkach, może faktycznie przynieść korzyści. Warto pamiętać, że zawsze osoby posiadające niedobory witaminowe będą bardziej podatne na występowanie wszelkich chorób. Nie jest to jednak jednoznaczny powód, aby każdy suplementował witaminę C. Zwłaszcza że owoce i warzywa stanowią bogate źródło tej witaminy. Odpowiednio zbilansowana dieta jest w stanie zapewnić pełne zapotrzebowanie na kwas askorbinowy [2]. 

Jaką witaminę C wybrać?

Wysokie dawki witaminy C są polecane dla osób z chorobami przewlekłymi, kobiet w ciąży i osób palących papierosy. Maksymalna dzienna dawka to 1000 mg na dobę. Nie należy jej przekraczać, ponieważ długotrwała suplementacja wysokimi dawkami może powodować odkładanie kamieni nerkowych oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Witamina C to dokładnie mieszanina kwasów L-askorbinowego oraz L-hydroaskorbinowego, oznaczenie “L” odnosi się do izomerii optycznej cząsteczek chemicznych i nie oznacza lewoskrętności. W rzeczywistości witamina C jest prawoskrętna, a jej enancjomer oznaczany kwasem D-askorbinowym nie posiada właściwości witaminy C i nie jest spotykany w przemyśle. W związku z tym przy wyborze preparatu nie należy sugerować się opisem na opakowaniu odnoszącym się do jej lewoskrętności [2]. 

Bibliografia:

1. Chambial S, Dwivedi S, Shukla KK, John PJ, Sharma P. Vitamin C in disease prevention and cure: an overview. Indian J Clin Biochem. 2013;28(4):314-328. doi:10.1007/s12291-013-0375-3
2. Normy żywienia dla populacji Polski, M. Jarosz, 2017, 147-150.